Trên bao bì thực phẩm luôn ghi đầy đủ thông tin về các chỉ số dinh dưỡng có trong đó. Biết cách đọc các chỉ số dinh dưỡng trên bao bì thực phẩm sẽ giúp mỗi người lựa chọn được thực phẩm phù hợp để xây dựng một chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh.
1. Nhãn ghi chỉ số dinh dưỡng trên bao bì thực phẩm là gì?
Theo quy định của pháp luật, tất cả các loại thực phẩm đóng gói đều phải có nhãn ghi thành phần dinh dưỡng dán trên bao bì thực phẩm. Dựa vào nhãn dinh dưỡng, người tiêu dùng sẽ biết được lượng calo, chất dinh dưỡng có trong mỗi khẩu phần ăn và có quyết định chọn mua sản phẩm phù hợp. Điều này đặc biệt quan trọng với những người đang điều trị các bệnh mãn tính như tăng huyết áp, tiểu đường,… cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng lành mạnh.
Trên nhãn dinh dưỡng đề cập tới hàm lượng của các chất dinh dưỡng là chất béo, chất đạm, tinh bột, đường, chất xơ, natri, vitamin và các khoáng chất,… Tùy thuộc vào chế độ ăn uống và tình trạng sức khỏe, mỗi người có thể tính toán các thông số trên, có sự lựa chọn thực phẩm phù hợp, sử dụng với lượng vừa đủ để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể và giảm thiểu các nguy cơ gây ra các vấn đề sức khỏe.
2. Cách đọc nhãn dinh dưỡng trên bao bì thực phẩm
Những thông tin được đề cập về chỉ số dinh dưỡng trên bao bì thực phẩm gồm có:
2.1 Khẩu phần
Là thông tin đầu tiên được đề cập trong thành phần dinh dưỡng trên bao bì thực phẩm. Thông thường, nhãn dinh dưỡng sẽ ghi rõ cả 2 thông tin về khẩu phần chuẩn và số khẩu phần trong mỗi gói thực phẩm. Khẩu phần thường được chuẩn hóa về cùng một đơn vị tính như: gram, mililit, miếng,…
Khẩu phần là tiêu chuẩn ăn của một người trong một ngày, đáp ứng các nhu cầu về chất dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể. Khẩu phần có ảnh hưởng lớn tới lượng calo và các thành phần dinh dưỡng trong đó. Vì vậy, người dùng cần chú ý tới khẩu phần trong gói thực phẩm để tránh tiêu thụ một khẩu phần quá lớn (tương đương với việc đang ăn nhiều calo, có thể làm tăng cân).
2.2 Lượng calo
Thông tin về calo trên bao bì thực phẩm thể hiện việc người dùng đã nạp bao nhiêu năng lượng từ thức ăn. Theo quy chuẩn của FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ), thông tin về calo trên nhãn dinh dưỡng thường ở dạng chữ lớn và bôi đậm để người tiêu dùng có thể dễ dàng xác định ngay từ đầu.
Calo trên nhãn thực phẩm gồm 2 giá trị là: Lượng calo nói chung và lượng calo có nguồn gốc từ chất béo. Số khẩu phần ăn sẽ quyết định lượng calo tiêu thụ. Chú ý tới lượng calo trên nhãn thực phẩm sẽ giúp mỗi người kiểm soát được cân nặng của mình.
Về các mức độ calo trong thực phẩm: 40 calo là thấp, 100 calo là trung bình và 400 calo là cao. Nếu tiêu thụ quá nhiều calo mỗi ngày thì sẽ làm gia tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Bởi vậy, mỗi người cần kiểm soát chế độ ăn của mình bằng việc so sánh lượng calo trên bao bì thực phẩm, không tiêu thụ quá lượng hạn định. 2.3 Các chất cần bổ sung
Trên nhãn chỉ số dinh dưỡng, các chất cần bổ sung cho cơ thể thường được thể hiện bằng màu xanh. Các chất này bao gồm: Chất xơ, vitamin A, vitamin C, canxi và sắt. Việc ăn đủ các chất này sẽ giúp cải thiện sức khỏe, giảm hàng loạt nguy cơ về bệnh tật. Cụ thể, bổ sung đầy đủ canxi giúp giảm nguy cơ loãng xương; ăn đủ chất xơ sẽ thúc đẩy nhu động ruột; chế độ ăn uống nhiều trái cây, rau quả, ngũ cốc, ít chất béo bão hòa và cholesterol,… giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
2.4 Các chất cần hạn chế
Các chất cần hạn chế trên nhãn dinh dưỡng của thực phẩm thường được thể hiện trong khung màu vàng. Các chất đó gồm chất béo, kể cả chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, cholesterol và natri,… vì chúng có thể dẫn tới nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như đau tim, bệnh ung thư hay huyết áp cao,… Vì vậy, mỗi người nên hạn chế ăn chất béo để có chế độ dinh dưỡng cân bằng và một sức khỏe tốt.
2.5 Phần trăm giá trị dinh dưỡng hằng ngày
Phần trăm giá trị dinh dưỡng thường được thể hiện ở phần dưới cùng của nhãn chỉ số dinh dưỡng, cho biết mỗi khi dùng khẩu phần chuẩn (chế độ ăn chứa 2000 calo), một người cung cấp bao nhiêu phần trăm chất dinh dưỡng cho cơ thể. Các thực phẩm được xem là chứa ít dinh dưỡng nếu hàm lượng chất đó thấp hơn 5%, và thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng khi hàm lượng chất đó từ 20% trở lên.
Giá trị dinh dưỡng hằng ngày được tính dựa trên chế độ ăn uống trung bình là 2.000 calo mỗi ngày. Nếu hằng ngày một người đang ăn ít hơn hoặc nhiều hơn số calo này thì nên điều chỉnh tỷ lệ phần trăm giá trị dinh dưỡng hằng ngày cho phù hợp.
